เสาเข็ม คือ วัสดุที่เป็นส่วนของของโครงสร้างทำหน้าที่รับน้ำหนักทั้งหมดของโครงสร้างบ้าน อาคาร และสิ่งปลูกสร้างอื่น โดยทำหน้าที่ถ่ายเทน้ำหนักลงสู่ชั้นดิน ซึ่งวิศวกรจะเป็นผู้ออกแบบและคำนวณความปลอดภัยในการรับน้ำหนัก

การทำหน้าที่รับน้ำหนักของเสาเข็มมี 2 ลักษณะ คือ

1.การรับน้ำหนักของเสาเข็มที่มีขนาดใหญ่และลึกมากจนถึงชั้นดินที่แข็งมากๆ หรือถึงชั้นหิน โครงสร้างขนาดใหญ่มาก อย่างอาคารสูง หรือโครงสร้างที่รับน้ำหนักสูงมาก เช่น โครงสร้างของสะพานขนาดใหญ่

2.อาศัยแรงเสียดทานที่เกิดขึ้นระหว่างผิวของเสาเข็มและดินที่เสาเข็มฝังแทรกอยู่ แรงเสียดทานที่มากพอจะทำให้เสาเข็มไม่ทรุดตัวหรือทรุดตัวน้อยที่สุด

เสาเข็มเป็น วัสดุ ก่อสร้าง ที่จำเป็นในการ ก่อสร้าง  มาตรฐานและขั้นตอนการก่อสร้างที่สำคัญได้แก่ความมั่นคงแข็งแรงของสิ่งปลูกสร้างนั้นๆ โดยเฉพาะด้านโครงสร้างเริ่มตั้งแต่ฐานราก การวางตอม่อ และการตอกเสาเข็มซึ่งขั้นตอนนี้มีความสำคัญต่อการก่อสร้าง 

โดย เสาเข็มที่ใช้กับงานก่อสร้างทั่วไป แบ่งออกเป็น 3 ประเภทใหญ่ ตามลักษณะของการใช้งาน ได้แก่

เสาเข็มคอนกรีตอัดแรง ( prestressed concrete pile ) เป็นเสาเข็มที่ใช้กันแพร่หลายสำหรับอาคารพานิชย์และบ้านพักอาศัยทั่วไป กรรมวิธีที่ใช้ในการลงเสาเข็มจะเป็นการตอกกระแทกลงไปในดินโดยใช้ปั้นจั่นซึ่งเป็นกรรมวิธีที่ไม่ยุ่งยาก ซับซ้อนและประหยัดค่าใช้จ่าย

เสาเข็มเจาะ ( bored pile ) กรรมวิธีในการทำเสาเข็มเจาะค่อนข้างยุ่งยากซับซ้อน และจะต้องทำ ณ สถานที่ที่จะใช้งานจริงเลย โดยใช้เครื่องมือเจาะขุดดินลงไปให้ได้ขนาดของเส้นผ่านศูนย์กลางและความลึกของเสาเข็มตามที่กำหนดจาก นั้นจึงจะใส่เหล็กเสริมและเทคอนกรีตลงไปเพื่อหล่อเป็นเสาเข็ม

เสาเข็มกลมแรงเหวี่ยงอัดแรง ( prestressed concrete spun pile ) หรือที่เรียกกันทั่วไปว่าเสาเข็มสปัน มีลักษณะเป็นเสากลม ตรงกลางกลวง มีโครงลวดเหล็กอัดแรงฝังอยู่ในเนื้อคอนกรีตโดยรอบ การตอกเสาชนิดนี้สามารถทำได้หลายแบบ ทั้งวิธีการตอกด้วยปั้นจั่นแบบธรรมดา และวิธีการตอกด้วยระบบเจาะกด

ขั้นตอนงานตอกเสาเข็ม

1.การเตรียมการ เริ่มจากมีแบบแปลนและผังของโครงการ มีการวางแผนการตอกเสาเข็มอย่างละเอียด พร้อมมีแบบฟอร์มที่จะต้องใช้ในการตอกเข็ม

2.การดำเนินงานตอกเสาเข็ม วางผังโครงการโดยใช้พิกัดค่า Coordinate ตามแบบแปลนที่กำหนด

3.ขั้นตอนการตอกเข็ม วางแผนการเริ่ม ตอกเสาเข็มต้นแรกและแนวทางการเดิน ปั้นจั่น จนครบทุกต้น

4.มี  Foreman หรือ ช่าง ก่อสร้าง ควบคุมขั้นตอนการตอกเสาเข็มอย่างไกล้ชิด

จะเห็นได้ว่า การวางเสาเข็มและขั้นตอนการตอกเสาเข็ม มีความสำคัญต่องานโครงสร้างเป็นอย่างมาก เพราะฐานรากเป็นสิ่งที่ให้ความมั่งคงและแข็งแรงเป็นอันดับแรกก่อนจะสร้างบ้านหรืออาคาร

Link: คลิ๊กที่นี่